9 april 2024 – Opiniestuk Sylvie Bracqué en Johan Jacobs

Sylvie Bracqué is professioneel gecertificeerd coach en voormalig bemiddelaar. Johan Jacobs is fiscaal accountant en ondernemer. Ze wonen in Koningshooikt en Lier, zijn lid van het missie2500-kernteam en schrijven deze bijdrage in eigen naam.


In de berichtgeving over het faillissement van Van Hool ging het de voorbije weken vooral over de financiële aspecten en over de toekomstscenario’s voor het bedrijf. Of in dit specifieke geval: over de smeuïge vetes binnen de busbouwersfamilie.

De menselijke kant van de zaak bleef vaak op de achtergrond. Achter de cijfers en de familiale vetes schuilen mensen: de werknemers die hun broodwinning, stabiliteit en soms zelfs hun levenswerk afgepakt zien. Het zou vooral over hún welzijn moeten gaan en over de steun die zij nodig hebben.

De menselijke kant: een individueel en collectief rouwproces

Plots valt het doek. Het slotakkoord is daar. Dat geeft duidelijkheid. Je weet waar je aan toe bent. Maar het is ook het begin van een rouwproces. Zoals dat gaat in een rouwproces beleeft ieder het op zijn of haar manier.

Laat ons het menselijk leed niet onderschatten. Je routines en zekerheid verdwijnen, je gezinsfinanciën staan onder druk, je vertrouwen is geschaad… Misschien valt een deel van je vrienden- of kennissenkring weg. Sommigen hadden nooit een andere werkgever. Anderen volgden in de sporen van hun vader, moeder of partner. Dat maakt de impact nog groter.

In eerste instantie ben je niet bezig met de toekomst. Eerst zijn er de schok en het ongeloof. “Dit kan niet waar zijn! Hoe is het zover kunnen komen?” Je bent aan het verwerken. Begrip, menselijkheid en tijd zijn de enige remedies.

Na de schok komen verdriet, teleurstelling en boosheid. Oneerlijk! Onrechtvaardig! Dat is een normaal onderdeel van een verwerkingsproces. Wat vaak helpt, is praten met naasten, ex-collega’s of een begeleider. In het praten schuilt erkenning.

En dan is er de zoektocht naar een nieuwe job. Die komt nadien. VDAB en VOKA zijn vacatures aan het samenbrengen, organiseren een jobbeurs… Veel arbeiders en bedienden zullen, mits inspanningen en begeleiding, een nieuwe betrekking vinden. Gelukkig.

De toekomst: innovatief ondernemerschap en lokaal verankerde jobs

Moeten we als samenleving echter niet ambitieuzer zijn? Kan dit pijnlijke verhaal ook vernieuwing en hoop voortbrengen? Wanneer we initiatief nemen wel. Daar is nood aan.

Als we nu eens een groep mensen met bewezen expertise bij elkaar brengen? Geen politici, maar experts uit de academische wereld, arbeidsmarkt en loopbaanbegeleiding, werkgevers- en werknemersorganisaties, Stad Lier, Vlaamse overheid, provincie, captains of society…

Geef hen de ruimte om een plan uit te werken voor nieuw leven op de site-Van Hool met modern, vernieuwend ondernemerschap en lokaal verankerde jobs. Wat ook de plannen van de overnemers zijn: een deel van de site zal waarschijnlijk ongebruikt achterblijven. Daarnaast is er nog zo’n 30ha ongebruikte industriegrond dat voor reconversie kan gebruikt worden.

We hoeven het warm water niet uit te vinden: het ís al uitgevonden. Tien jaar geleden sloot Ford Genk. Direct en indirect vielen bijna 6.000 ontslagen. Maar op korte tijd werden reuzenstappen gezet. Niet-politieke experts hadden na drie maanden de basis van hun plan klaar. Nog ‘s een dik half jaar later was het een concreet uitvoeringsplan geworden. Vandaag bruist de site met allerlei ondernemingen en lokale jobs.

De gronden zijn belangrijk. In Genk kwamen ze voor een symbolische euro in handen van de Vlaamse overheid. Dat was cruciaal om vooruit te kunnen. Op dit punt is het in Koningshooikt nog koffiedik kijken. De vastgoedvennootschap van de familie-Van Hool is ook failliet verklaard. De gronden vallen dus onder het beheer van de curatoren.

Aan alle betrokkenen: doe er alles aan om die gronden zoveel mogelijk ten goede te laten komen van de samenleving. Kwaliteitsvolle, lokale tewerkstelling moet het doel zijn. Het is immers de samenleving die de gevolgen van het faillissement zal opvangen.

De situaties in Genk en Koningshooikt zijn niet identiek, maar met gedrevenheid, visie en goede wil kunnen we binnen 10 jaar ook fier zijn op ons eigen knooppunt van vernieuwend ondernemerschap en lokaal verankerde jobs.

Contact voor dit bericht